Imos empregar esta presentación procedente do blogue TRAFEGANDO RONSEIS para ir vendo as características das vangardas:
É moi recomendable "pasear" pola fantástica UNIDADE DIDÁCTICA elaborada pola profesora Pilar Ponte; nela dáse unha visión global e moi completa da vangarda en Galicia, achegándonos numerosos enlaces para ampliar as informacións.
Deste traballo extraemos algúns apartados con especial interese:
O NEOTROBADORISMO é unha vangarda poética xurdida ao redor de 1930 debida á difusión en Galiza da lírica medieval galaico-portuguesa, a través da edición comentada de J. Joaquin Nunes (1928), o que fixo posíbel a aparición dun novo discurso poético. Nesta nova vangarda recréanse temas amorosos similares ás cantigas de amigo e de amor, con recursos formais (paralelismo, refrán, leixaprén...), e ambientes (paisaxes primaverais, fontes, mar, ríos...). Sobre todo inflúe a cantiga de amigo.No contexto renovador das vangardas históricas algúns autores como é o caso de Álvaro Cunqueiro, incorporaron elementos do lirismo medieval co afán de construír textos vangardistas
- UN POEMA NEOTROBADORESCO : NO NIÑO NOVO DO VENTO DE ÁLVARO CUNQUEIRO
- Emprego abondoso e atrevido de imaxes.
- Ampla utilización das cores. A presenza do elemento plástico e cromático é abondosa e evidente. Predomina o uso do AMARELO, o cal simboliza o desacougo enmascarado pola euforia.
- Uso do verso octosílabo, co que se diferencia dos movementos de vangarda europea, onde se prescribía o versolibrismo.
- Ambientación rural, aparecendo con frecuencia elementos folclóricos, relixiosidade popular e bucolismo.
- Presenza de estranxeirismos, sobre todo empréstimos do francés e inglés. Isto conecta o hilozoísmo co multilingüísmo das vangardas europeas, o cal lle outorga un certo cosmopolitismo.
- UN POEMA HILOZOÍSTA : O GALO DE AMADO CARBALLO
- O manifesto Máis Alá, 1921. Escrito por el e asinado tamén polo debuxante Álvaro Cebreiro.
- A obra De catro a catro aínda que editada en 1928, foi escrita durante a súa navegación co "Constantino Candeira", como o manifesta o autor no manuscrito (1926-27). Foi o único libro publicado en vida do autor. A obra reflicte o proceso da viaxe marítima, seguindo unha liña temporal. Comeza con "Intencións" onde o poeta anuncia que vai comezar a singradura, e amósase ilusionado ante unha nova experiencia. Continuan 17 poemas nos que se manifesta unha vivencia interna do mar, e unha experiencia íntima en contacto co cosmos que o rodea. No medio da navegación hai unha escala en terra, os poemas 8 e 9, "Recalada" e "Navy bar". Remata a viaxe cunha volta á terra, o poema "Adeus" é a súa despedida saudosa que significa o regreso á vila natal, que será o seguinte poemario: Viladomar.Este proceso axústase a unha estrutura mítica, o suxeito abandona o mundo coñecido e protector da beiramar -ao que volve rematada a navegación- pero a travesía ofrécelle un conxunto de vivencias que debe descifrar. O poeta, co-mo Ulises, realiza unha navegación iniciática, percorrendo o mesmo itinerario: Abandono do coñecido. Aventura, abrirse ao novo. Regreso renovado pola experiencia. O universo simbólico da aventura interior do suxeito vén manifestada por varios símbolos: o mar (simboliza a vida), o barco (representa o poeta, o eu lírico que comeza a viaxe), a proa (significa o futuro), o ronsel (simboliza o pasado), o mastro (dálle ánimos para continuar a travesía), o leme (representa o rumbo definido, o vento (simboliza o dinamismo), etc.
Este libro presenta unha tripla orixinalidade:
- Lingüística ao introducir cultismos inéditos na nosa literatura e introducir o léxico da navegación.
- Temática en canto que presenta o mar desde o propio mar conformando unha paisaxe ata daquela descoñecida.
- Formal no tratamento rupturista e nas imaxes vangardistas.
A pegada creacionista neste libro é grande pero existen algunhas características que afastan o libro do vangardismo, como o carácter unitario do poema e a anulación da distancia entre o obxecto poético e o suxeito lírico. Algúns dos seus principais trazos son:
- Utilización do versolibrismo, ausencia de rima e dos signos de puntuación.
- Disposición libre da tipografía.
- Emprego de tecnicismos, neoloxismos e estranxeirismos.
- Ausencia de fío argumental.
- Sucesión de imaxes de carácter creacionista nas que o termo real non garda relación co termo imaxinario.
- Presenza recorrente de motivos como: o mar no que proxecta o seu ánimo o poeta; o paso do tempo; e unha vivencia da condición humana en clave existencial. - Tematicamente, a natureza é a grande protagonista, mediante o uso e abuso de prosopopeas. O elemento humano apenas aparece e, cando o fai, fúndese coa paisaxe.
POEMA DE MANUEL ANTONIO INTENCIÓNS ( DE CATRO A CATRO)
POEMA DE MANUEL ANTONIO SÓS ( DE CATRO A CATRO)
